Bayraktar, “Türkiye'nin en fazla 1 milyon ton olan üretimine karşılık, lif pamuk ihtiyacı 1,5 milyon tondur; yıllık en az 500 bin tonluk bir açık ortaya çıkmaktadır. Pamukta ithalattan kurtulmak, üretimi artırmak için bu ürüne verilen desteklerin artırılması ve girdi masraflarını azaltacak önlemlerin alınması şart” dedi.

Şemsi Bayraktar, pamuk hasadının başlaması dolayısıyla yaptığı açıklamada, Türkiye’nin pamukta “net ithalatçı” konumuna gelmesinin sorumlusunun asla çiftçi olmadığını vurguladı. Bayraktar, “Pamuk maliyet unsurları çiftçinin belini bükmektedir. Bu nedenle, yurt içi ekim alanları, çoğunlukla mısır ve buğdaya kaymıştır. Sorun aslında, pamuğun dışarıda desteklenerek, çok daha ucuza mal edilip, hiçbir gümrük engeliyle karşılaşmadan Türkiye'ye girmesidir" değerlendirmesinde bulundu.

“Sorumlu bulunmak istenirse, Dünya Ticaret Örgütü'ne düşük tarifeyle bağlanıp yüksek indirim taahhüdünde bulunan, Avrupa Birliği (AB) ile imzalanan gümrük birliğine pamuğu, sanayi ürünü olarak sokan zamanın yöneticileri ve yüksek fiyatlı girdilerdir" diyen Bayraktar, şöyle devam etti:

Türkiye’nin ihracat gelirinin dörtte birini sağlayan tekstil ve konfeksiyon sektörünün temel girdisi durumundaki pamuğun üretimi için ülkemiz uygun doğal koşullara sahiptir. Pamuk verimi, son yıllarda sertifikalı tohum kullanımı, modern ekipman ve arazi ölçeklerinin büyümesinden dolayı yükseldi ve birçok üretici ülkeyi geride bıraktı. Ancak, devlet teşvikleriyle tekstil ve konfeksiyon üretim kapasitesi de yüksek boyutlara ulaştı. Bu yüksek kapasite nedeniyle pamuk üretimimiz, ülkemizin tekstil ve konfeksiyon kapasitesinin altında kaldı ve ithalat zorunlu hale geldi.”

Türkiye’nin en fazla 988 bin tona kadar çıkan pamuk üretimi olduğu, pamuk üretim değerinin 2011 yılında 4 milyar lirayı bulduğu bilgisini veren Bayraktar,  şunları kaydetti:

“Türkiye'nin lif pamuk ihtiyacı 1,5 milyon tondur. Bu nedenle yıllık en az 500 bin tonluk bir açık ortaya çıkmaktadır. Bu miktar ithal edilmek durumundadır.

Çin ve Hindistan dünya pamuk üretiminin yaklaşık yarısını karşılıyor. ABD, Pakistan ve Brezilya dünyanın diğer başlıca pamuk üreticileri. Buna rağmen Çin ve Pakistan ürettiğini tüketiyor; hatta ithal ediyor. ABD ise ürettiğinin çoğunu diğer ülkelere satıyor. Diğer ihracatçı ülkeler Hindistan, Brezilya, Avustralya, Özbekistan, Yunanistan ve Türkmenistan olarak sıralanıyor. Ülkemiz ise maalesef önemli bir ithalatçı ülke konumunda bulunuyor.”

            Son 4 yıla bakıldığında, Türkiye’nin pamuk ithalatını yüzde 49 ile yüzde 70 arasında değişen oranında önemli bir bölümünü ABD'den yaptığını belirten Bayraktar, bu ülkeyi toplamda Yunanistan'ın takip ettiğini, Türkmenistan'ın Türkiye'ye en fazla pamuk ihraç eden 3. ülke konumunda olduğunu bildirdi.

             

            -Pamuk üretim maliyeti yüksek-

 

            Bayraktar, ABD'deki yüksek üretim ve ihracatın, bu ülkenin üretim maliyeti düşüklüğünden ve desteklerin fazla olmasından kaynaklandığının altını çizen Bayraktar, açıklamasına şöyle devam etti:

“2010 rakamlarına göre üretim maliyetlerine baktığımızda, ABD’de kütlü pamuk maliyeti, Türkiye'deki maliyetin üçte ikisinde kalıyor. Daha da önemlisi, rekabet açısından önemli bir gösterge olan değişen işletme masraflarının büyüklüğü, Türkiye’de pamuk üretiminde ABD'ye göre 3,5 kat fazladır. ABD’de üretim maliyetlerinin düşüklüğünün yanı sıra pamuk üretimi oldukça yüksek oranda desteklenmektedir. Ürettiğinden çok az pamuk kullanan ABD, ithalatta diğer ülkelerin ithalatçılarına uygun krediler de temin ederek ve ihracatta kendi çiftçisine ihracat destekleri sağlayarak pamuğunu satmaktadır. Bütün bu destekler, taşıma masraflarının etkisini de en aza indirerek pamuk ihracatını kolaylaştırmaktadır. 

ABD’de üretim maliyetinin düşüklüğü, girdi masraflarının hemen hepsinin Türkiye'ye göre düşüklüğünden kaynaklanmaktadır. Özellikle makineli hasat,  işçilik maliyetini düşürmektedir. Türkiye, makineli hasat konusunda diğer ülkelere göre geriden gelmektedir. ABD'de sulama masrafları yok denecek kadar azdır; pamuk ekim alanlarının sadece üçte biri sulanmaktadır. Türkiye'de ise işletme masrafları içinde sulama oldukça yüksektir.

            Öte yandan, Türkiye'nin pamuk ithalatında 2. sırada bulunan Yunanistan AB'nin desteklerinden önemli ölçüde faydalanırken, gümrük birliğine giren Türkiye bu desteklerden yararlanamamaktadır.”

 

           

-Pamuktan kaçan üretici mısır ve buğdaya yöneldi-

 

            Girdi masraflarının yüksekliği nedeniyle pamuk üretiminden kaçan çiftçilerin  mısır ile buğday üretimine yöneldiğini belirten Bayraktar, “Mısır üretiminde ülkemiz şu anda kendine yeterli hale geldi. Bu durumda, pamuk üretimini artırmak için, bu ürüne verilen desteklerin de artırılması ve girdi masraflarını azaltacak önlemlerin alınması gerekir” dedi.

Bayraktar, açıklamasını şöyle tamamladı:

“Pamuk üretiminin bu seviyelerde tutulması politikası devam ettirildiği müddetçe, maliyeti, özellikle ABD ve diğer ülkelere göre daha yüksek olan Türkiye, gümrük vergisinin de olmadığı bir ortamda ithalata devam edecektir. 

            Pamuk üretiminin yurt içinden teminin sağlanması için temel olarak yapılması gereken, maliyetlerin düşürülmesi ve üreticinin diğer ülkelerde olduğu gibi her bakımdan desteklenmesidir. Gübre, mazot ve elektrikte KDV indirimleri, sulama masraflarının azaltılması, makineleşmenin artırılması, maliyetleri düşürücü politikaların sürekliliği, prim miktarlarının artırılması gibi unsurlar, pamukta istediğimiz noktalara gelmemizi sağlayacaktır.

Bütün bunlara rağmen,  pamuğun pamuk ipliğine bağlı olduğu, pamuğun en zayıf halkası AB ile gümrük birliğinden doğan sıfır gümrükle pamuk ithalatı olarak karşımızda durmaktadır.”

Dünya pamuk üretimi, tüketimi, ithalatı, ihracatı ve stoklar:

 

Üretim (Bin Ton)

 

2008/09

2009/10

2010/11

2011/12

Çin

7.991

6.967

6.641

7.294

Hindistan

4.921

5.182

5.748

5.770

ABD

2.790

2.654

3.942

3.391

Pakistan

1.859

2.012

1.881

2.308

Brezilya

1.193

1.187

1.960

1.894

Avustralya

327

386

914

1.067

Özbekistan

1.002

849

893

914

Diğer

3.283

3.021

3.364

4.080

Toplam

23.365

22.258

25.342

26.718

 

 

Tüketim (Bin Ton)

Çin

9.580

10.886

10.015

8.927

Hindistan

3.865

4.300

4.583

4.463

ABD

2.417

2.264

2.177

2.232

Türkiye

1.110

1.263

1.219

1.154

Brezilya

914

958

936

871

Bangladeş

827

849

806

697

ABD

771

773

849

718

Diğer

4.503

4.519

4.377

4.145

Toplam

23.987

25.813

24.963

23.207

 

 

 

 

 

 

 

 

İthalat (Bin Ton)

Çin

1.523

2.374

2.608

5.062

Bangladeş

827

849

806

686

Türkiye

636

957

729

501

Pakistan

417

343

370

261

İndonezya

501

479

457

430

Vietnam

272

369

355

359

Tayland

349

393

381

278

Diğer

2.110

2.150

2.114

1.905

Toplam

6.635

7.914

7.821

9.482

 

 

İhracat (Bin Ton)

ABD

2.887

2.621

3.130

2.526

Avustralya

261

460

546

914

Brezilya

596

433

435

1.045

Hindistan

514

1.426

1.306

2.177

Özbekistan

653

827

577

544

Yunanistan

174

191

163

218

Türkmenistan

163

261

239

163

Diğer

1.370

1.530

1.584

1.861

Toplam

6.619

7.750

7.982

9.449

 

 

Bitiş Stokları (Bin Ton)

Çin

4.870

3.319

2.526

5.950

Hindistan

2.317

2.041

2.161

1.584

Brezilya

1.087

948

1.721

1.741

ABD

1.380

642

566

718

Pakistan

735

662

595

687

Avustralya

213

163

555

732

Türkiye

360

420

375

381

Diğer

2.646

2.217

2.282

2.724

Toplam

13.609

10.412

10.781

14.518

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Türkiye’nin pamuk ithalatı:

 

 

Ülke

İthalat Miktarı (Ton)

İthalat

(Dolar)

İthalat Birim Fiyatı

(Dolar-CIF)

2008

Yunanistan

89.198

145.154.829

1,63

 

Türkmenistan

26.342

43.479.419

1,65

 

Özbekistan

19.201

32.353.340

1,68

 

ABD

383.076

618.791.702

1,62

 

Brezilya

20.070

31.712.553

1,58

 

Hindistan

24.930

40.868.062

1,64

 

Mersin Serbest Bölge

27.233

43.514.703

1,60

 

 

612.889

999.097.531

1,63

2009

Yunanistan

176.636

245.680.815

1,39

 

Türkmenistan

49.198

68.982.881

1,40

 

Özbekistan

20.996

26.923.396

1,28

 

ABD

410.002

523.640.549

1,28

 

Brezilya

18.664

26.049.799

1,40

 

Hindistan

23.007

32.455.695

1,41

 

 

752.894

1.002.290.089

1,33

2010

Yunanistan

148.581

340.066.532

2,29

 

Türkmenistan

71.908

145.331.471

2,02

 

Özbekistan

27.833

38.043.591

1,37

 

Tacikistan

27.973

59.216.341

2,12

 

ABD

431.170

797.323.486

1,85

 

Brezilya

34.123

65.833.689

1,93

 

Suriye

53.398

94.693.581

1,77

 

Hindistan

50.381

89.941.385

1,79

 

 

889.165

1.720.010.089

1,93

2011

Yunanistan

40.163

108.580.062

2,70

 

Türkmenistan

19.932

56.057.789

2,81

 

Özbekistan

12.063

36.127.730

2,99

 

Tacikistan

10.193

36.566.374

3,59

 

ABD

419.449

1.300.280.021

3,10

 

Brezilya

47.587

136.498.520

2,87

 

Arjantin

11.292

29.035.772

2,57

 

Hindistan

10.532

31.695.543

3,01

 

 

601.967

1.844.257.469

3,06

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ABD ve Türkiye pamuk maliyeti (2010/2011):

 

İşletme Masrafları

ABD

(TL/da)

Türkiye

(TL/da)

Tohum bedeli

30

20

Gübreleme

27

-

Gübreleme ve işçiliği

-

65

İlaç

25

-

İlaç mücadele işçiliği

-

40

Kültürel işlemler

9

Ark açma-seyreltme-çapalama

-

56

 Mazot, yağ elektrik

20

-

Toprak işleme (tarla hazırlığı-1,2.sürüm, diskaro, tırmık)

-

80

Tamir bakım

13

-

İşçilik

6

-

Aile işçiliği karşılığı

10

-

Satın alınan sulama suyu

1

-

Su bedeli ve işçiliği

-

75

Toplama

-

117

İşletme masrafların faizi

1

47

Toplam işletme masrafları

142

500

Sabit masraflar

-

-

Amortisman

51

-

Tarla kirası

26

135

Vergi ve sigorta

3

-

Genel idare giderleri

6

17

Toplam sabit masraflar

87

152

Toplam masraflar

229

652

 

 

 

Dekara verim (kg)

234

450

1 kg kütlü pamuk maliyeti (TL/kg)

0,979

1,448