Adana'nın sıcak ve nemli havasıyla dikkat çeken bir kent olduğuna vurgu yapan İMO Şube Başkanı Nazım Biçer, "Bu gerçeklik, yapı üretim sürecinde daha hassas olmayı gerektirmektedir. Özelikle Adana gibi sıcak iklime sahip kentlerimizde, yapı üretim aşamalarında hava şartlarının dikkate alınması gerekmektedir. Planlama aşamasından doğru projenin uygulanmasına, yapı denetimin eksiksiz yapılmasına, konutun anahtar teslimine varıncaya kadar yapı üretim süreci bir bütündür; her aşaması kendine has özellikler taşımaktadır. Adana gibi sıcak havaya sahip kentlerde ve bölgelerde ise en az diğer aşamalar kadar önem arz eden konu beton dökümü ve kalıp sökümüdür ki, bu işlem asıl olarak taşıyıcı sistemi teşkil eden demir-beton ikilisinin standartlara uygun bileşiminin sağlanması olduğundan yapının sağlamlığını dolayısıyla can ve mal güvenliğini doğrudan etkilemektedir" diye konuştu.
Beton dökümü ve kalıp sökümüne dikkat edilmemesi tehlikeye davetiye çıkartmaktır
İMO Adana Şubesi olarak mesleki ve toplumsal sorumluluk gereği kamuoyunu ve meslektaşlarını sıcak havalarda beton dökümü ve kalıp sökümü ile ilgili uyarmayı görev olarak gördüklerine vurgu yapan Nazım Biçer, şöyle devam etti:
" Bu noktada şantiye şefi meslektaşlarımıza, yapı denetim firmalarına, belediyelere, ilgili kurum ve kuruluşlara büyük sorumluluk düştüğünü de hatırlatıyoruz. Unutulmamalıdır ki, bilimsel-mesleki esaslara ve mesleki etik kurallara uygun yapı üretim süreci ile her koşulda güvenli yapı üretimi temin etmek mümkündür. “
Nazım Biçer kalıp sökümünde dikkat edilmesi gereken hususları şöyle sıraladı:
“Kalıp sökümünde dikkatli olunmalıdır. Kalıp sökülme sürelerini tayin etmek için betonun mukavemetinin ne kadar dayanım kazandığının bilinmesi gerekmektedir. Betonun hedef dayanım süreleri ise iklim şartları, sıcaklık dolayısıyla betonun doğru zamanda sulanması ile doğrudan ilintilidir. Beton dökümü sırasında, şartnamelerde öngörülen sayıda beton numunesi alınmalı ve test edilmelidir. Test edilen beton numunelerinden elde edilen basınç mukavemeti proje mukavemetinin yüzde 70'ine karşılık gelmesi durumunda betonun yeterince dayanım kazandığı kabul edilir ve kalıp sökümü işlemi gerçekleştirilebilir. Betonla ilgili deney sonuçlarını ilgili denetim mühendisine onaylatmadan, değerlendirmesine sunmadan yapının hiçbir bölümünde kalıp veya dikme yerinden oynatılmamalıdır."
Beton uyarısı
Sıcak ve nemli havada sağlıklı ve dayanıklı yapı üretimi için beton dökümünün öneminden söz eden İMO Adana Şube Başkanı Nazım Biçer, şu uyarılarda bulundu:
"Hidratasyon ısısı düşük çimento tercih edilmeli, erken priz yapan çimento kullanılmamalıdır. Agregalar mümkün olduğu kadar güneş ışınlarından korunmalıdır. Çok ısınmışlarsa su ile soğutulup kullanılmalıdır. Beton dökümüne başlamadan kalıp ve donatı mutlaka ıslatılmalıdır. Beton zemine dökülüyorsa beton suyunun zemin tarafından emilmemesi için zemin önceden sıkıştırılmalı ve tesviye edilip mutlaka ıslatılmalıdır. Betonun yerleştirmesi işlemi daha çok personelle, mümkün olan en kısa zamanda iyi bir vibrasyon işlemi ile yapılmalıdır. Beton hazırlanmasından itibaren en fazla 120 dakika içinde yerine yerleştirilmelidir. Gerektiğinde geciktirici katkı konularak bu süre uzatılabilir. İnşaat mahallinde 1 metreküp betona ilave edilecek 10 litre su, basınç dayanımında yüzde 8 mertebesinde bir azalmaya sebep olacaktır. Betonu yerleştirdikten sonra mastar yapılıp bırakmalı yüzey parlaklığı kaybolup üzerinde gezinildiğinde tahta mala ile düzeltme yapılmalı, çatlaklar kapatılmalıdır."
Beton döküldükten sonra yüzeyinin zarar görmeyecek hale geldiği dönemle ilgili önerilerini de paylaşan Nazım Biçer, şunları kaydetti:
"Beton yüzeyi zarar görmeyecek hale geldiğinde mümkün olan her yere su püskürtülüp beton yüzeyi ıslak tutularak kür uygulanmalıdır. Bu konu yerleştirmeden sonraki ilk 24 saat içinde çok önemlidir. Bütün beton yüzeyleri ıslak tutulmalı ve bu uygulama kesintisiz yapılmalıdır. Kalıplanmamış yüzeylerde sıcak hava ve rüzgâr etkisi ile kuruma işaretleri görülmeden betonun kendi suyunun buharlaşmasını önlemek için su geçirmez kağıt, plastik örtü veya kür bileşikleri uygulanmalıdır. Polietilen örtü yatay yüzeyler kadar düşey elemanlarda da kullanılabilir. Girinti çıkıntılara uydurularak yapıştırılırsa hava geçirmezlik sağlar, ancak perdahlı yüzeylerde leke bırakabilir. Beton günde en az 3 defa kurumasına fırsat verilmeden sulanmalı veya üstüne konulacak kum kanaviçe, çuval, hasır gibi örtüler suyla sürekli doygun hale getirilmelidir. Su kürü uygulandığında suyun sıcaklığı beton sıcaklığından çok düşük olmamalıdır, aksi takdirde ısı farkı ile yüzeyde oluşacak gerilmeler betonun çatlamasına sebep olacaktır. Sıcak havada beton prizini erken alır. Henüz priz aşamasında iken yanına yeni dökülen betonda uygulanacak vibrasyon önce dökülen betonun çatlamasına sebep olur. Yakın civardaki yoğun, ağır trafik, sarsıntılar, deprem de benzer şekilde betonunu çatlatabilir. Sıcak hava şartlarında taze ve sertleşmiş betonun tüm özelliklerinin olumsuz yönde etkilendiği unutulmamalıdır."
