Adana Adliyesi Mahmut Esat Bozkurt Avukatlar Salonunda gerçekleşen basın açıklamasına Adana Baro Başkanı Av. Veli Küçük, Genel Sekreter Av. Semih Gökayaz, Çocuk Hakları Komisyonu Koordinatörü Yönetim Kurulu Üyesi Av. Nevzat Elçi, Çocuk Hakları Komisyonu Başkanı Av. Simay Sönmezateş, Çevre ve Kentleşme Komisyonu Başkanı Av. Umut Erdem, komisyonu üyeleri ile birlikte bir çok avukat katıldı. Baro Çevre ve Kentleşme Komisyonu Yönetim Kurulu Üyesi Av. Sevda Sevilmiş, basın açıklamasını okudu.

"KIŞ AYLARINDA DURUM DAHA DA VAHİM"

Açıklamada, hava kirliliğinin insan sağlığı bakımından tehdit oluşturacak boyutlardayken  kış aylarında, odun-kömür vs. yakarak ısınma tercih edilmesi ve havaya salınan zehirli  madde miktarının artması dolayısıyla çok daha vahim boyutlara gelmekte olduğuna vurgu yapıldı.

VERİLER AKTARILDI

Adana Barosu tarafından ortak yapılan basın açıklamasında şu konulara dikkat çekildi.

"Dünya Sağlık Örgütü’nün görünmez katil olarak tanımladığı hava kirliliği  çocuklar için, başta solunum yolu hastalıkları olmak üzere bir çok kalıcı hastalıklara sebep olmaktadır ve ne yazık ki   kısa zamanda   çocuklar  için öldürücü etkilere yol açmaktadır.

02.01.2018  gece saatlerinde hava kirliliği nedeniyle göz gözü görmezken Devletin resmi internet sitesi olan www.havaizleme.gov.tr "den saat 22.00 itibariyle aldığımız verilere göre

     - Adana  Valilik ölçüm istasyonu-  pm (10 ) 610 ug / m3 ( 10 mikron partikül madde  -metreküpde 610  mikrogram )

     -Adana Meteoroloji ölçüm istasyonu -pm (10 ) 793 ug / m3 ( 10 mikron partikül madde -metreküpte 793  mikrogram ) olmuştur. 

      Dünya Sağlık Örgütünün  ( WHO )   PM (10 ) -10 mikron partikül madde için belirlediği sağlığa zararlı sınır değer 20 ug/ m3 - AB'nin sınır değeri 50 ug /m3 -Türkiye'nin sınır değeri ise 70 ug /m3'tür.   Dünya Sağlık Örgütü Kanser Araştırma biriminin 2013 yılında yayınladığı rapora  göre partikül madde kirliliği ( dış ortam hava kirliliği ) akciğer kanserine yol açmakta , mesane kanseriyle pozitif ilişkisi bulunmaktadır.Dünya Sağlık Örgütünün verdiği sınır değer 20 ug /m3 iken , 2.01.2018 Salı akşamı saat 22.00'de Adana'lılar olarak   793  ug / m3 olarak  partikül madde soluduk.

 HAVA KALİTESİ DEĞERLENDİRME VE YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ'NE GÖRE BU DEĞER UYARI EŞİĞİNİN AŞILDIĞI BİR DEĞERDİR.

UNİCEF’in 2017 yılıdna yayınladığı “Havayı Çocuklar için Temizleyin”  başlıklı raporda uydu görüntüleri kullanılarak, dünyada ne kadar çocuğun Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından belirlenen uluslararası standartların üzerinde bir oranda hava kirliliğine maruz kaldığı ortaya kondu. Bu rapora göre milyonlarca çocuk uluslararası standartlardan en az 6 kat daha fazla hava kirliliğine maruz kaldığı ve bu sebepten dolayı her yıl 920 bin çocuğun hava kirliliğinden öldüğü belirtiliyor.

Hekimler , çocukların hava kirliliğine karşı daha hassas olduklarını, toksinleri zararsız hale çevirme sistemlerinin yetersiz olduğunu, hızla büyüyen ve çoğalan hücrelerinde çevresel zararlıların daha kolay hasar oluşturduğunu, burun yerine daha çok ağızdan soluk alıp verdikleri için akciğerlere doğrudan giden kirli havanın gelişimleri kötü yönde etkilediğini” belirtmektedirler.

( Bkz.  Selçuk Üni. Meram Tıp Fakültesi Çocuk Alerji Bilim Dalı Başkanı Doç.Dr. İsmail Reisli)

Çocuk Hakları Sözleşmesini   1990 yılında imzalayarak ve 27 Ocak 1995'te Resmi Gazete'de yayımlayarak bağlayıcı bir norm haline getiren Türkiye, Sözleşmeyle çocuk haklarının korunmasını sağlamayı  amaç edinmeyi, bu hakların yaşama geçirilmesi için yükümlülüklere uymayı sadece uluslararası hukukta taahhüt etmiş  değil, başta bu coğrafyada doğan her çocuğa taahhüt etmiş bulunmaktadır. Bu nedenle her alanda çocuğun üstün yararı ilkesini benimseyen çevre politikaları güdülerek, hava kirliliği ile mücadele etmek tüm kamu makamlarının sorumluluğudur. Uluslararası hukuk ilkeleri çerçevesinde kamu makamlarının pozitif(birincil) yükümlülüğü  gereği hava kirliliğine sebep olacak tüm faktörlerin engellenmesi, çocukların temiz ve sağlıklı bir havada nefes alabilmelerinin mümkün olması için tüm çabanın gösterilmesi gerekmekte, kamu makamlarının uygulamalarının toplumdaki bireylerce yahut tüzel kişiliklerce  ihlal edilerek  hava kirliliğine sebep olduğu durumların  tespit edilmesi halinde bu kez kamu makamlarının negatif(ikincil) yükümlülüğü olarak  en etkili soruşturmaların yapılarak kirliğe derhal son verilmesi için idari yaptırım süreçleri işletilmeli ve hukuki yaptırımlarla da caydırıcılık politikaları uygulanmalıdır. Başta kent özelinde ardından ulusal düzeyde hava kirliliği konusunda toplumsal bilinç artırılmalı, çocukların temiz ve sağlıklı bir havada nefes alabilmeleri sağlanmalıdır. Dünya Sağlık Örgütü’nün uluslararası hava kalitesi standartlarının gerekleri yerine getirmeye çalışmalıdır. Fosil yakıt tüketimi azaltmalı, enerji etkinliği ve yenilenebilir enerji kaynakları gibi alanlara kamusal yatırımlar yapmalı, kentler bazında yerel yönetimlerin kış aylarındaki kömür-odun vs ile ısınma yerine alternatif çevreci-ekoloji odaklı ısınma yöntemlerinin üretmesi sağlanmalıdır. Çocukların hava kirliliğe maruz kalma durumlarını asgariye indirmekten ve onları kirli hava soludukları çevreden yalıtmaktan yana değil, hava kirliliğinin derhal önlenmesi için yapılması gereken her şeyin acilen hayata geçirilmesinden, sağlık ve yaşam haklarının ihlal edilmediği, özgürce nefes alabildikleri temiz ve sağlıklı bir çevrenin var edilmesi gerekmektedir! Bu amaç ile herkesi çocuklara karşı toplumsal sorumluluğumuzu yerine getirmeye, kamu makamlarını ise hukuki ve idari sorumluluklarının gereğini yerine getirmeye ve  hava kirliliğini engellemeye davet ederiz. "

Açıklamanın ardından, Türkiye Barolar Birliği Çevre ve Kentleşme Hukuku Üyesi ve Baro mensubu Av. İsmail Hakkı Atal da; Kömür tüketiminin çok yoğun olduğu günümüzde, önümüzdeki yıllarda bu durumun halk sağlığına olumsuz etkisi olacağını ifade etti.  

Adana Baro  Başkanı Av. Veli Küçük ise,  Çocuk Hakları ve Çevre ve Kentleşme Komisyonumuzun en yoğun, en faal çalışan komisyonlarımızdan olduğunu  ifade ederek; Komisyonların koordinatörlerine, başkanlarına ve üyelerine değerli çalışmalarından dolayı teşekkür etti.