Her zaman toplumsal sağlık sorunlarının başında gelen kanserde son yıllarda önemli gelişmeler yaşanıyor. Yüz güldürücü sonuçlara ulaşılan türlerin başında da meme kanseri geliyor. Artık dünyada daha fazla kadın kanserle mücadeleden başarıyla çıkabiliyor. Bu nedenle meme kanseri tedavisi gören kadınlar için artık hem uzun hem de kaliteli yaşama ulaşmak hedefleniyor. Uygulanan farklı tedavilerin bazı yan etkileri olduğu bilinse de bu konuda da atılabilecek bazı adımlarla olası yan etkileri hafifletmek ya da ortadan kaldırabilmek mümkün olabiliyor. Ağız hijyenine her zamankinden daha fazla dikkat etmek de bu önlemlerin başında geliyor. Acıbadem Adana Hastanesi Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı Dr. Dt. Şule Nur Kurt, diş, diş etleri ve dili de kapsayacak şekilde ağız hijyenini sağlamanın, bakteri plak oluşumunun en aza indirilmesine ve enfeksiyonlardan korunmaya yardımcı olduğunu söylüyor. Dr. Dt. Şule Nur Kurt, bu etkilerin görülmemesi için alınabilecek önlemleri şöyle sıraladı…
Ağız kuruluğuna karşı bol sıvı alın
Kanser tedavisi görenlerin en sık karşılaştığı yan etkilerden biri olan ağız kuruluğunu önlemek için alınabilecek en önemli önlem sıvı alımını artırmak. Bu nedenle sık sık ve az az su içilmesi yarar sağlıyor. Bununla birlikte, diş hekiminin tavsiye edeceği tükürük destekleme preparatları da yardımcı olabiliyor. Baharatlı ve asitli gıdalardan uzak durmak ve çene eklem ve kaslarında problem yoksa sakız çiğnemek de öneriler arasında yer alıyor. Dikkatli bir ağız hijyeni, ağız kuruluğundan kaynaklanan ağız yaraları, dişeti hastalıkları ve diş çürümelerini de önlemeye yardımcı oluyor.
Yaralara karşı düzenli kontrol yapın
Ağızda ortaya çıkabilecek küçük kesi ya da ülser benzeri yaralar ortaya çıkardığı ağrı nedeniyle sıkıntı yarabiliyor. Tedavinin başlamasından bir iki hafta sonra ortaya çıkabilecek bu sıkıntılara erken önlem alabilmek için hastaların ağzını sürekli kontrol etmeleri gerekiyor. Bununla birlikte, alınabilecek önlemler konusunda Dr. Dt. Şule Nur Kurt şu önerilerde bulunuyor; “Hekimin tavsiye edeceği ağrı giderici ve iyileşmeyi destekleyici ilaçlar veya uygulamalar yapılabilir. Ayrıca, sıcak, baharatlı veya asitli gıdalardan uzak durulmalı ve yutulması kolay, yumuşak ve sulu yiyecekler tercih edilmeli.”
Çürüklerinize karşı erken önlem alın
Özellikle kemoterapi tedavisi sırasında ağızda diş çürüğü ve enfeksiyon riski artabiliyor. Bunu önlemek için de mümkünse kemoterapi ve radyoterapiye başlamadan önce tüm tedavilerin bitirilmesi gerekiyor. Aynı zamanda tedavi sürecinde diş hekimi kontrollerini aksatmamak önem taşıyor. Bununla birlikte, dişlere flor uygulaması ve fissür örtücü gibi koruyucu tedaviler yarar sağlıyor. Ayrıca, ağız bakımına doğru bir diş fırçası ve şerit şeklindeki mumlu diş ipi eklemek de çözüm olabiliyor.
Diş eti görüntüsünde farklılık varsa hekime başvurun
Ağız yüzeyinde oluşabilecek hasarlar ve zayıf bağışıklık sistemi bakteriler, mantar veya virüs gibi enfeksiyon oluşmasını kolaylaştırıyor. Bu durumu önlemek için de ağız bakımının ihmal edilmemesi önem taşıyor. Aynı zamanda şişlik, ağrı, kanama veya dişeti görüntüsünde bir değişiklik fark edildiğinde diş hekimine başvurulması gerekiyor.
Kanser tedavisi başlamadan cerrahi işlemleri tamamlayın
Meme kanseri, prostat kanseri, multiple myeloma ve bunun gibi kemiğe yayılım yapan kanserlerin tedavisinde kullanılan bir ilaç grubu olan 'Bifosfonatlar'ın, çene kemiklerinde yan etki oluşturduğu biliniyor. Dr. Dt. Şule Nur Kurt, bu ilaçları kullanan hastalarda ilaç kesilse dahi, özellikle diş çekimi veya çene kemiğine yönelik bir cerrahi işlem yapıldığında, ağızda kapanmayan kemik yaraları (Nekroz) oluşabildiğini hatırlatıyor. Böyle bir durumla hiç karşılaşmamak için kanser tedavisi başlamadan önce diş hekimi muayenesinin yapılarak gerekli tedavilerin tamamlanması gerekiyor. Bu grup hastalarda ilaç kullanımı sonrası diş kaynaklı enfeksiyon görülmesi durumunda, diş çekimi yerine koruyucu tedaviler tercih edilerek sıkı bir klinik takip yapılması gerekiyor. Dr. Dt. Şule Nur Kurt, “Bu süreçte onkoloji hekimi ve diş hekiminin konsültasyonla tedavi planını birlikte düzenlemeleri uygun olur” diyor.
