Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, yaklaşık Kurban Bayramı öncesinde Meclis’te basın toplantısı düzenleyerek, kurbanlık fiyatlarının geçmiş yıllara göre kıyaslamasını yaparak vatandaşın alım gücünün ne kadar düştüğünü rakamlarla gözler önüne serdi.
Son dört yılda kurbanlık fiyatlarındaki değişime dikkat çeken CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “2020 yılında 1035 lira olan 45 kilogramlık küçükbaş kurbanlık, 2021’de 1350 liraya, 2022’de 2790 liraya çıkarken bu yıl 7 ila 12 bin lira arasında satılıyor. 2020 yılında 13 bin 200 lira olan 550 kilogram ağırlığındaki büyükbaş kurbanlık hayvanlar ise 2021 yılında 15 bin 600 liraya, 2022 yılında 17 bin 600 liraya yükseldi. Bu yıl ise 70 bin ila 120 bin lira arasında değişen fiyatlara satılıyor” dedi.
ASGARİ ÜCRETLE GEÇEN YIL 2 KURBANLIK ALINABİLİYORDU, BU YIL TEKE DÜŞTÜ
Asgari ücretli bir vatandaşın geçen yıl maaşıyla 2 adet küçükbaş kurbanlık hayvan alabildiğini anımsatan CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Bu yıl asgari ücret 8 bin 500 lira oldu ama kurbanlık fiyatları ise 2 bin 790 liradan 12 bin liraya kadar çıktı. En düşük küçükbaş hayvan fiyatı 7 bin lira-12bin lira arasında. Geçen yılki maaşıyla 2 kurbanlık alan asgari ücretli bu yıl ancak bir tane kurbanlık alabiliyor” diye konuştu.
EMEKLİ İKRAMİYESİYLE KURBANLIK ALMAK HAYAL OLDU
Emeklilerin durumunun ise asgari ücretlilerinkinden daha vahim olduğuna dikkat çeken CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Emeklilere bayram ikramiyesi ödenmeye başlandığı yıllarda 1000 lira olan ikramiye ücreti ile kurbanlık alabilen emekli, bu yıl ödenecek 2 bin liralık ikramiye ile torunlarına harçlık bile veremiyor. Emeklilerin kurban bayramı ikramiyesiyle kurbanlık alma ihtimali kalmadı” şeklinde konuştu.
BÜYÜKBAŞ HAYVAN FİYATI 2015’TEKİ OTOMOBİL FİYATINA ULAŞTI
Kurbanlık fiyatlarındaki artışı farklı istatitsiki verilerle ortaya koyan CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “2015 yılında bir binek otomobil fiyatı ile bugün ancak 1 adet kurbanlık besili büyükbaş hayvan satın alınabiliyor” dedi.
1 TON BUĞDAYA KARŞILIK 1 KÜÇÜKBAŞ KURBANLIK
Kurbanlık hayvanların fiyat artışı karşısında üreticilerin de mağdur olduğuna değinen CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Kuru tarım yapılan alanlarda bir dönümde 270 kilogram buğday elde edilebiliyor, ortalama 4 dönüm arazide 1 ton buğday alınıyor. Bu yıl buğday taban fiyatı 1000 liralık prim de dahil edilirse 9 bin 250 lira oldu. Yani buğday üreticisi 4 dönüm arazisinden elde ettiği 1 ton buğdayla ancak 1 adet küçükbaş kurbanlık satın alabiliyor” değerlendirmesinde bulundu.
YEM FİYATLARINDAKİ ARTIŞ, HAYVANCILIĞI SEKTEYE UĞRATTI
Kurbanlıklardaki aşırı fiyat artışına neden olan en önemli etkenlerin başında maliyet artışlarının geldiğine dikkat çeken CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Ahır giderleri sürekli arttı. Kaba yem ve kesit yem fiyatları durdurulamıyor. Mera hayvancılığı tükendiği için kapalı alanlarda hayvancılık yapılıyor. Yeme sürekli zam geliyor samanın fiyatı 2 bin liraya geçti. Yem, elektrik, mazot, işçilik, veteriner hekim masrafı, bakım, ilaç gibi masraflar hat safhaya ulaştı” dedi.
ET FİYATLARI NEDEN ARTTI?
Maliyet artışları nedeniyle hayvan yetiştiricilerinin süt ineklerini ve gebe düveleri bile kesime göndermek zorunda kaldığını anlatan CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Bu dönemde ister istemez kesime giden hayvan sayısı arttığı için et fiyatları yerinde saydı. Ancak bir süre sonra hayvan varlığı azaldığı için et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri fiyatları tavan yaptı. Bugün maliyetler arttığı için ve hayvan varlığı azaldığı için kurbanlık fiyatları da et ve süt fiyatları da arttı” ifadelerini kullandı.
50 KG’LIK YEM 500 LİRA OLDU, BESİCİ NE YAPSIN?
Hayvan varlığının azalmasının ithalatçı bir sürecin kapılarını araladığını anlatan CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Yurtdışından getirilen hayvanlarla, hayvan varlığı sorununu çözmek doğru bir yöntem değil. Küçük aile tipi işletmelerde hayvancılığın sürdürülebilirliğini sağlayacak politikalar uygulanmalı. Yem fiyatlarındaki artış durdurulmalı. Bugün 50 kilogramlık süt yemi 500 lirayı aşmış durumda. 1 litre süt satan bir besici bu parayla 1 buçuk kilogram yem alamıyorsa sürdürülebilirlik ortadan kalkar” diye konuştu.
YILLAR İTİBAREYLE KURBAN KESİM RAKAMLARI
Yıllar itibariyle kurban bayramlarında kesim yapılan hayvan sayılarını da açıklayan CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2018 yılında 886 bin 143 büyükbaş ve 2 milyon 682 bin 612 küçükbaş olmak üzere 3 milyon 549 bin 325 hayvan kesildiğini, 2021 yılında ise 982 bin 403 büyükbaş ve 2 milyon 719 bin 874 küçükbaş olmak üzere toplam 3 milyon 702 bin 277 baş hayvan kesildiğini belirtti.
2022 yılına ait verilerle ilgili de soru önergesi yönelttiğini ancak bakanlıktan yanıt alamadığını aktaran CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, et ve süt kurumunun 2021 yılında elde kalan 386 baş hayvanı kilogramı 42 liradan satın aldığının açıklandığını da ifade etti.
İTHALATTAN VAZGEÇİLMELİ
Gürer, haksız rekabetle piyasaları bozan, istikrarsızlığa yol açan ithalat uygulamalarından vazgeçilmeden, buzağı ölümleri önlenmeden, kamu kurumlarının yaşanan sorunlara doğrudan müdahalesi ile çözüm üretilmeden bu sorunların çözülemeyeceğini de sözlerine ekledi.
DERİDEKİ TARTIŞMA YERİNİ VEKALETLEKURBAN KESİMİNE BIRAKTI
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, basın toplantısında vekaletle kurban kesim işleminin son yıllarda yaygınlaştığına da dikkat çekerek, geçtiğimiz yıllarda küçükbaş kurban derilerinin toplanmasında yaşanan tartışmaların, derilerin değer kaybetmesi nedeniyle artıkla vekaletle kurban kesiminde yaşanmaya başladığına vurgu yaptı.
Kurbanın bağış yöntemiyle kesilmesi uygulamasının giderek yaygınlaşması nedeniyle Kurban Bayramlarının kendine özgü özelliğinin de sanki ortadan kalkmaya başladığına işaret eden CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, önceki dönemlerde deri toplama uygulamasında yaşanan tartışmaların, yeni dönemde canlı hayvanların vekalet yoluyla kesimi uygulamasında başladığını ifade etti.
İŞTE O SORU ÖNERGESİ
Konuyla ilgili olarak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından yanıtlanması istemiyle yazılı soru önergesi verdiğini açıklayan CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, soru önergesinin içeriğini de basın mensuplarıyla paylaştı.
Gürer’in verdiği yazılı soru önergesi şu hususlardan oluştu:
“Ülkemizde kurban bayramlarında son yıllarda bağış yolu ile kurban kesimine yönelik önemli bir değişim yaşanmaktadır. Geçmişte kurban derisi THK tarafından toplama izni verilerek; dernek, vakıf, ibadet yerleri ile toplanmaktaydı. Günümüzde ise deri değer bulmayınca deri yerine kurban kesimi için reklamlarla başlatılan çalışmalar devam etmektedir. Bu alanda bir denetim ve kontrol sürdürülmekte midir? Kurban bağışçısı bağışını kurban kesilmek üzere yapmaktadır. Bu bağlamda bağış yaptığı yeri bağışını gereği gibi yerine getirmekte midir bu sorulara açık bilgiler ile yanıt vermelidir.
- 1- Ülkemizde kurban bağışı alan ve toplayan; dernek, vakıf, kamu kurumu ya da kuruluş ile kurban bağışı alan yapı sayısı kaçtır?
- 2- Kurban bağışı kabul edebilmek için izin alınmakta mıdır? İzin alan kuruluşlar denetlenmekte midir?
- 3- 2022 yılında bağış yolu ile bağış yapılan ve kesilen kurban sayısı kaçtır?
- 4- 2022 yılı kurban bağışçısı sayısı kaçtır? Toplanan yardım miktarı ne kadardır?
- 5- Kurban pazarlarında küçükbaş hayvan 8-10 bin TL arasında bir fiyatlandırılırken bağış tutarı bu fiyatlar çok altında belirlenmektedir. Bu fark olağan mıdır?
- 6- Diyanet başkanlığı kurban için 5950 TL bağış tutarını duyurmuştur. Bu tutara kurban satışı mevcut olan ilçe ve iller hangileridir? Diyanetin belirlediği miktara kurban alabilmek mümkün değilse kurban kesimi yerine bağışı teşvik edici bu rakamlarla kurban bayramının özü olan kurban kesiminden uzaklaşma teşvik edilmiyor mu? Nakdi kurban bayramı bağışının teşvikiyle bir yaşam alanında, mahallede alım olanağı sınırlı vatandaşların, ete ulaşımını sağlayacak kurban bayramı etinden mahrum bırakılması doğru bir yaklaşım mıdır?
- 7- Maddi durumu yeterli olmayan vatandaşların saptanarak et vb. gıda ürünlerinin dağıtılması için il ve mahalleler kapsamında bir çalışma yapılmaktadır?
- 8- Kurban bağışı toplayarak yurt dışında kesim ve dağıtım sağlayan kişi sayısı kaçtır? Yurt dışında kurban kesimi yapılması için yurt içinde toplanan bağış bedeli ne kadardır?
- 9- Son beş yılda küçükbaş ve büyükbaş kesimi gerçekleşen hayvan sayısı nedir?”